Ngành bán lẻ nội địa đang có những bước phát triển nhanh và mạnh mẽ qua từng năm, khi hàng loạt những thương hiệu trong và ngoài nước đua nhau chiếm thị phần. Cuộc chiến dần trở nên khốc liệt hơn, khi một số vươn lên chiếm lĩnh thị trường trong khi số còn lại đóng cửa trong nuối tiếc của người tiêu dùng điển hình như Auchan. Qmart của tập đoàn T&T được mở ra với tham vọng có thể cạnh tranh trực tiếp với Vinmart của tập đoàn Vingroup thời điểm mới ra mắt. Ấy vậy qua từng ấy thời gian, Qmart đã phải chịu cảnh sống "lay lắt qua từng ngày, trở thành thương hiệu đáng thương của ngành bán lẻ Việt. Cùng MarketingAI tìm hiểu xem, những khó khăn của chuỗi siêu thị này ra sao?
Qmart - Vừa ra mắt đã lao đầu vào thế khó
Trước tiên, phải hiểu được rằng năm 2017 Qmart mới ra nhập thị trường và thành lập công ty T&T Consumer để xây dựng và quản lý chuỗi hệ thống siêu thị của mình trên phạm vi toàn quốc. Qmart và Qmart+ đã khai trương cơ sở đầu tiên của mình tại chung cư T&T Riverside 440 Vĩnh Hưng và 10 Nguyễn Đức Cảnh với diện tích mỗi siêu thị lên tới 700 m2, cùng với đó là 2 siêu thị quy mô bé hơn với diện tích 100 m2 tại 344 Khâm Thiên và 164 Trần Quang Khải.
Trong năm 2014, Qmart có những bước đi hết sức thần tốc trong việc mở các địa điểm cửa hàng bán lẻ của mình trên thị trường. Những chiến lược này của tập đoàn T&T gợi nhớ đến chặng đường mà Vingroup đã đi trước đó khi doanh nghiệp này thông báo mua lại chuỗi siêu thị Oceanmart của Ocean Group cuối năm 2014. Oceanmart đã đổi tên thành Vinmart và đã mở rộng mạng lưới bán lẻ của mình một cách nhanh chóng mặt từ đó đến nay. Hiện Vinmart đang là "ông vương" trên thị trường với hơn 1700 cửa hàng trên toàn quốc, một con số thực sự khủng ở thời điểm hiện tại.
Trong lịch sử ngành phân phối bán lẻ Việt Nam, chưa doanh nghiệp nào có thể đạt được cả quy mô và tốc độ tăng trưởng nhanh như Vinmart. Và tới đây, khi T&T bước chân vào thị trường, họ sẽ khó tránh được việc phải cạnh tranh trực tiếp với "đàn anh" này. Không những khó khăn trong việc cạnh tranh với những đối thủ "đồng hương", mà Qmart còn phải chịu sự cạnh tranh của từ các đại gia bán lẻ ngoại có tiếng điển hình như Aeon Mall.
Với quy mô trên 90 triệu dân, trong đó gần 40% dân thành thị, Việt Nam đang được đánh giá là một trong những thị trường bán lẻ năng động và hấp dẫn nhất trong khu vực châu Á và trên thế giới. Chính bởi lý do trên mà Aeon Mall đang cho thấy rõ tham vọng mở rộng mạnh mẽ hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Aeon Mall đã thông báo sẽ mở thêm trung tâm thương mại Aeon thứ hai Hà Nội, quy mô 192 triệu USD dự kiến sẽ hoạt động vào năm 2019. Cùng với đó, Aeon cũng đẩy mạnh hợp tác, mua lại các hệ thống siêu thị có sẵn trong nước, với mục tiêu hướng đến là 100 điểm thương mại. Hiện Aeon đã sở hữu 49% cổ phần hệ thống siêu thị Citimart, đổi tên thành AEON Citimart và 30% cổ phần tại hệ thống siêu thị Fivimart.
Không chỉ dừng lại ở đó, sự cạnh tranh càng trở nên gay gắt hơn khi các chuỗi cửa hàng tiện lợi từ các quốc gia khác cũng tuyên bố gia nhập thị trường. 7-Eleven (Nhật Bản) tuyên bố sẽ có thêm khoảng 20 cửa hàng ra đời trong năm 2017 và sẽ tăng thành 100 cửa hàng trong 3 năm tiếp theo. Trước đó, siêu thị Big C đã về tay tập đoàn gia đình Thái Lan Central Group với giá 1,14 tỷ USD và tiếp tục củng cố vị thế khi không ngừng mở rộng. Các chuỗi cửa hàng tiện lợi như Circle K và Family Mart cũng không ngừng bành trướng ở cả TP. HCM và Hà Nội. GS25 - Chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn nhất Hàn Quốc cũng đã chính thức hiện diện tại Việt Nam khi mở cửa hàng đầu tiên tại TP. HCM. Mục tiêu của GS Retail và Sơn Kim Land là mở 2.500 cửa hàng tại Việt Nam trong 10 năm tới.
Có thể thấy rõ từ ngay thời điểm ra mắt, Qmart đã chẳng có tý lợi thế nào ngay cả một chút hy vọng trên thị trường cũng chẳng có, ấy vậy mà hãng vấn quyết tâm bằng được để giành lấy thị phần từ các brand khá. Sau 2 năm gia nhập, thì Qmart hiện giờ ra sao?
>>> Xem thêm: Các siêu thị bán lẻ Việt Nam "lội ngược dòng" thành công sau hơn 1 thập kỷ
Qmart hiện sống ra sao?
Hiện nay, Qmart đang chịu cảnh sống lay lắt trên thị trường bán lẻ hiện tại, khi đứa con của tập đoàn T&T đang chịu sự lép vế rõ rệt trước hàng loạt đối thủ trên thị trường. Mới đây nhất, bầu Hiển đã chính thức đóng cửa những siêu thị Qmart cuối cùng tại Hà Nội và đó là Qmart Ngọc Lâm - Quận Long Biên. Nếu như trước đây mục tiêu của Qmart là cạnh tranh với chuỗi siêu thị tiện lợi của Vinmart, thì giờ đây hãng đang dần bị xóa sổ khỏi danh sách các siêu thị, cửa hàng bán lẻ lớn nhỏ tại Việt Nam. Cùng đi tìm hiểu xem những nguyên do nào khiến Qmart đang phải chịu số phận đáng thương đến như vậy?
Marketing gần như bằng 0
Hiện nay, chi phí Marketing đang là một trong những điểm khiến các thương hiệu thành công và tạo được độ phủ nhất định trên thị trường. Thử nhìn vào trường hợp của Vinmart, chúng ta có thể thấy được ngay từ khi ra mắt thị trường, thương hiệu bán lẻ này đã "tấn công" khách hàng bằng một loạt những chiêu thức quảng bá rầm rộ, từ tận dụng địa điểm ở những chung cư Vinhomes, hay trong chính hệ sinh thái của Vingroup.... Tất cả những chiến lược đó đã thực hiện trong thời gian ngắn, khiến chỉ sau 3 năm, hãng đã đạt được con số 1000 cửa hàng đúng theo dự kiến đề ra.
Quay lại Qmart, thì sau 2 năm khi được thành lập, tất cả những gì chúng ta thấy được về chiến lược Marketing tiếp cận khách hàng là Không gì cả!. Hãng mở rất nhiều cửa hàng, tập trung vào vị trí cũng như sản phẩm, thế nhưng điều đáng tiếc mà tập đoàn T&T đang bỏ ngỏ chính là tập trung Branding vào "đứa con cưng" của mình. Hoàn cảnh ra đời đã là một bất lợi với Qmart, thậm chí hãng còn chẳng xuất hiện trên truyền thông nhiều, điều mà các thương hiệu khác tranh giành nhau để đạt tỷ lệ "Reach" tới khách hàng. Trong khi Vinmart hay các chuỗi siêu thị khác tập trung giảm giá hay kích cầu sức mua của khách hàng thì Qmart lại "ngó lơ" và chính sự xa cách này đã khiến khách hàng không hứng thú mỗi lần đến siêu thị. Sự bỏ ngỏ về khâu Marketing chính là một phần nguyên nhân chính dẫn tới việc Qmart thất bại trên thị trường hiện tại.
Mô hình hao hao "đàn anh"
Có một triết lý rất nổi tiếng với thị trường rằng: "Nếu muốn thành công thật nhanh thì bạn phải là người đi tiên phong đầu tiên, ngược lại nếu bạn đi sau bạn phải thực sự tốt thì mới có thể thành công". Thật vậy, mô hình của Vinmart thành công bởi hãng đang đi theo mô hình cửa hàng bán lẻ tiện lợi tại Việt Nam thời điểm đó chưa bên nào dám mở rộng và kinh doanh. Vinmart tiết kiệm thời gian bằng cách mua lại Oceanmart và đổi tên thành thương hiệu của mình, hãng sau đó đã thiết lập những chuỗi cửa hàng bán lẻ có mô hình cực kỳ tiện lợi cho khách hàng.
Qmart ra đời sau và đi theo mô hình mà Vinmart đã đi theo, với kinh nghiệm 3 năm gia nhập thị trường trước thì thương hiệu từ Vingroup kia đã có lượng khách hàng trung thành nhất định, cùng với đó là hệ sinh thái sản phẩm cực lớn. Trong khi đó, thương hiệu bản lẻ của tập đoàn T&T "chân ướt chân ráo" vào thương trường với mô hình và chiến lược gần như giống đối thủ của mình. Rất nhiều trường hợp đã chứng minh rằng, các thương hiệu đi sau với chiến lược copy bước đi của đối thủ đều đã bị "flop dập mặt" như trường hợp của Zing với Facebook mà MarketingAI đã phân tích trước đây. Trong khi Vinmart đã được định vị trong lòng khách hàng khá vững chắc, thì Qmart ra đời với mô hình và sản phẩm gần như y hệt. Vậy khách hàng sẽ chọn ai?
>>> Xem thêm: Những bài học Marketing tại siêu thị mà Marketers không thể bỏ qua
Tạm kết
Cú trượt chân của Qmart trên thị trường hiện nay cho thấy những vấn đề lớn trong cách quản lý của "Bầu Hiển" (Chủ tịch T&T Group). Những gì mà Qmart đã làm là minh chứng cho sự sơ sài, cách quản lý tệ cùng với đó là những chiến lược sai lầm ngay từ khi ra mắt. Có thể nói, với thị trường bán lẻ có quy mô khủng, cùng sức cạnh tranh lớn như vậy nếu bạn không có gì khác biệt so với đối thủ thì bạn sẽ chẳng bao giờ đạt được thành công đâu, và đứa con của tập đoàn T&T là một ví dụ điển hình.
Thắng Nguyễn - MarketingAI
Bình luận của bạn